Niska Orbita

[bigvlada]

NASA's commercial trio: Winning strengths outlinedBY STEPHEN CLARKSPACEFLIGHT NOWPosted: September 10, 2012NASA cited SpaceX's flight experience with the Dragon spacecraft and Boeing's methodical approach to designing a crew capsule in its decision to award the companies $900 million to develop a human-rated commercial spaceship, according to a document released last week.SpaceX's Dragon spacecraft completed a cargo demonstration mission to the International Space Station in May. Credit: NASAProposals by Boeing and SpaceX were the strongest received by NASA in the commercial crew competition, which bypassed a bid submitted by rocket-builder ATK and selected Sierra Nevada Corp. for a partial award of $212 million, according to a selection statement posted on a NASA website.The 21-month agreements with Boeing, SpaceX and Sierra Nevada were signed to fulfill NASA's Commercial Crew Integrated Capability, or CCiCap, phase of the commercial crew program, which aims to develop a privately-owned human space transportation system to deliver astronauts to the International Space Station by 2017."It is a capability that includes the spacecraft, the launch vehicle, the ground operations, as well as the flight operations," said Ed Mango, NASA's commercial crew program manger, during the Aug. 3 announcement of the CCiCap winners.The selection document, which details the strengths and weaknesses considered in NASA's decision, was signed by Bill Gerstenmaier, associate administrator for the space agency's human exploration and operations directorate."I find SpaceX's ability to leverage its existing Falcon/Dragon cargo system with incremental targeted design upgrades reduces the overall scope of the development effort going forward," Gerstenmaier wrote.SpaceX plans up to 25 flights of the Falcon 9 rocket before the launcher's first crewed mission. Nine unmanned Dragon cargo flights are scheduled before astronauts fly in the capsule, according to SpaceX.According to the selection document, the flight heritage of Falcon 9 and Dragon is a "strong technical advantage" and will reveal what parts of the spacecraft and ground systems need additional work.A mock-up of Boeing's CST-100 capsule parachutes to a landing in the Nevada desert during a helicopter drop test in May. Credit: Boeing Co.The Boeing proposal was marked by a "comprehensive approach" for the development of the CST-100 crew capsule, including incremental design milestones leading to a critical design review - when the spacecraft's design will be frozen - in April 2014."This approach did a good job of tying the milestones to completion of certification and qualification activities and will allow for greater review and understanding of technical products prior to advancing to later development milestones," Gerstenmaier wrote.Boeing and SpaceX received agreements worth up to $460 million and $440 million, respectively. NASA will make payments upon the completion of predetermined design and testing milestones.In the statement, Gerstenmaier wrote that SpaceX's proposal had the lowest overall development cost of the winning bids, and Boeing's corporate investment was less than any of the firms.NASA's strategy for commercial crew development focuses on cost-sharing between the government and private industry.Boeing's agreement includes 19 milestones with significant progress in the CST-100 capsule's propulsion system, avionics and wind tunnel testing.SpaceX will work on the Dragon capsule's side-mounted abort system, test the abort system with on-pad and in-flight demonstrations, upgrade the Falcon 9 rocket with more powerful engines, and culminate in a critical design review. The SpaceX agreement includes 14 milestones.SpaceX is targeting a mid-2015 crewed Dragon test flight, and Boeing's schedule calls for a piloted CST-100 demo mission in late 2016. Artist's concept of a Sierra Nevada Dream Chaser lifting body spacecraft on an Atlas 5 rocket on the launch pad. Credit: Sierra Nevada Corp.Sierra Nevada's agreement features nine milestones to advance the design of the company's Dream Chaser lifting body spacecraft, including risk reduction work on propulsion, attitude control, and other subsystems.Sierra Nevada will also conduct atmospheric landing tests of a Dream Chaser test article.In his decision to award Sierra Nevada less than half the amount received by the other CCiCap winners, Gerstenmaier highlighted the complexity and risk of the Dream Chaser's design, which could cause delays and cost growth.But NASA kept Sierra Nevada in the program due to the unique Dream Chaser concept. The winged lifting body would return to Earth for a runway landing, giving crews and science payloads a smoother ride than capsules.CST-100 and Dream Chaser flights would blast off aboard United Launch Alliance Atlas 5 rockets from Cape Canaveral, Fla.All three systems approved for government funding would carry up to seven astronauts on each flight.In addition to the Liberty proposal by ATK, NASA received bids from Spacedesign Corp., American Aerospace Inc. and Space Operations. Those three proposals were not considered because they were late or did not meet fundamental criteria set for the competition, according to the selection statement.http://spaceflightnow.com/news/n1209/08ccicap/Dakle, otpali su svi ostali, postojaće dva sigurna komercijalna prevoznika robe i ljudstva do ISS-a (SpaceX i Boing) koji koriste kapsule i jedan rizičniji predlog koji podrazumeva upotrebu mini šatla pa je na konto rizika dobio manje para. Od ovih je samo Dragon za sada leteo i spajao se sa ISS-om. Ovo znači da bi do 2020 mogli da očekujemo lansiranje komercijalnih orbitalnih stanica na naduvavanje (dve već par godina testiraju tu tehnologiju u orbiti).

[bigvlada]

Prikaz kapsula sa posadom, uključujući i kineskuPrikaz ranih orbitalnih stanica. Skroz gore je američki MOL (Manned Orbital Laboratory), projekat iz šezdesetih. Kod njih je tada bila dilema da li se koncentrisati na pilotirano ili bespilotno nadgledanje zemlje kao i da li koristiti optiku koja može da snima veću površinu ili onu koja snima u većoj rezoluciji. MOL je trebao da dobije kameru koja bi u visokoj rezoluciji snimala jednu usku oblast. Zbog bojazni da bi moglo da im se desi da promaše neki lansirni kompleks udaljen samo 30km od tačke koju trenutno gledaju, odlučili su se za bespilotne letelice i širokougaone kamere. Cena stanice kao i zastoj u operacijama u slučaju pogibije astronauta je ubila MOL. To je bila pravilna odluka, koja je dovela do serije jako uspešnih špijunskih satelita. Rusi su ipak pokušali sa manuelnim osmatranjem, na ranim modelima Saljut vojnih stanica. Interesantno je da su se amerikanci opredelili za direktan download slika sa satelita dok su rusi koristili kapsule za dopremanje istih. Jedno vreme, mala Amiga, sa svojim preemptive multitasking OS-om i autoconfig karticama je bila idealan izbor za kontrolu downloada.U sklopu ove priče je i donacija nasi izuzetno preciznih ogledala od strane vojske. Pa su krenule priče o tome kako to da vojska ima bolju tehnologiju od Habla itd... Kritičari zaboravljaju da je Habl dizajniran polovinom sedamdesetih a izgrađen par godina kasnije. Skupljao je prašinu u hangaru prvo zbog zgusnutog rasporeda letova šatlova a zatim i eksplozije Čelendžera. Lansiran je tek početkom devedesetih. Sa druge strane, letelica za koju su ta ogledala napravljena je dizajnirana dvadeset godina kasnije pa nije ni čudo da su karakteristike bolje. Izgleda da je vojska ponovo odlučivala između uskih i preciznih i širokih i mutnih i da se opet opredelila za mutne uz iznimku da je dala novac za ogledala. Činjenica je da je to najvredniji deo letelice kao i da je za njih potrebno najviše vremena (mislim da su napravili tek polovinu ogledala za Džejmsa Weba, sledeći orbitalni teleskop, nazvan po jednom od bivših šefova nase). Nije ništa čudno da projekti lete između nase, vojske i privatne industrije. Bigelow orbitalne stanice su nasina tehnologija, mini šatlovi koje sada koristi vojska takođe, ali nasa nije imala novca da ih završi. Ekvivalent ovoga što su dobili bi bio odličan automobilski motor, ali potrebno je još mnogo toga da bi to proradilo. Ne verujem da će se sa tim petljati u sledećih deset godina (teleskop, ISS, roveri, SLS kapsula i raketa) a i tada bi to morala biti neka specifična misija, npr. nastavak mapiranja tačnog položaja zvezda, što je radio evropski Hiparh početkom devedesetih.Ispod MOL-a je prva sovjetska orbitalna stanica, almaz (krštena saljut), sa pripojenim sojuzom. Isprekidane linije su konture većeg pilotiranog broda, TKS. To je bila sjajna letelica, više puta je letela u kosmos i bila prikačena mesecima na raznim saljut stanicama. O njoj se jako malo znalo na zapadu pre 1990. Na osnovu nje su rađeni moduli mira i kasnije iss-a. Privatna firma eskalibur almaz, koju čine bivši američki i sovjetski kosmički letači već godinama pokušava da od te tehnologije napravi uspešan kosmički biznis. TKS kapsule su višekratne, i do lansiranja Dragona su bile jedine koje su letele u kosmos od svih privatnih projekata. Nažalost, Dragon ima niže troškove lansiranja i veći kapacitet (TKS nosi troje ljudi) tako da će transfer ljudi u orbitu pomoću TMK-a nažalost ostati samo lepa ideja.Skroz dole je bespilotni almaz-t, više bespilotnih almaza je slano u svemir pod oznakama kosmos (fina oznaka za sve što ne želiš da se zna šta je - i TKS-ovi su lansirani kao kosmosi). Saljut 1, Saljut 4, Saljut 7, sa prikačenim sojuzom, i u slučaju Saljuta 7 teretnim brodom Progres.prikaz TKS-a, kao i evolucije dizajna koji je doveo do modula za mir, Kvant-2prikazi orbitalni kompleksa: Mir, zatim američki projekat Freedom, dve verzije Mira 2, manja i veća i na kraju ISS

[bigvlada]

Sovjetska kosmička stanica, onakva kakvu je zamislio Koroljev. Centralni moduli od po 50 tona, dva manja, po gabaritima slična Saljutima se vrte oko centralnog bloka i imaju gravitaciju, 14kw solarnih panela, 200kw nuklearni reaktor (ono skroy desno; btw. ceo ISS ima oko 30kw iz solarnih panela), dokovi za progrese i sojuze. Još jedan projekat koji je zavisio od uspeha N1 rakete.Američki MOL, sa prikačenom Gemini kapsulomJedan od tri modula evropske orbitalne stanice Kolumbus, sa pripojenim mini šatlom Hermes. Interesannto je da se po projektu stanica sastojala od tri dela, koji nisu bili spojeni (iako je to bilo predviđeno sa vremena na vreme) a ovaj modul je imao atmosferu samo kada bi se Hermes priključio na njega (radi uštede resursa).Još par sličica, meni omiljenog nerealizovanog projekta, Chrysler SERV (Single-stage Earth-orbital Reusable Vehicle).Jedini projekat šatla iz 1971 koji nije podrazumevao postojanje krila i repa. Astronautima se nije svideo jer (pazite sad ovo) ima bespilotnu kargo varijantu.Prošao je prvu turu seckanja projekata (A) ali nije i drugu (B). Šatl kakav danas znamo je pobednik trećeg kola kvalifikacija ©. Ja sam slučajno iskopao Krajslerovu studiju koju su oni priložili u okviru B selekcije, u Nasinim arhivama, prateći broj ugovora po kome su dobili pare za tu studiju.Ova spljoštena kupa je mogla u jednom cugu da u orbitu pošalje 53 tone materijala. Štos je u tome što je bilo predviđeno korišćenje aerospike motora. Raketni motori imaju mlaznice u obliku zvona, i idealno rade na jednoj visini a efikasnost im opada ispod i iznad nje. Aerospike motor može da tu malznicu skuplja ili širi i tako bude maksimalno efikasan na svim visinama. Oblik je idealan za povratak u atmosferu (liči na nekoliko puta uvećanu Apolo balističku kapsulu) a na 7km visine se pali grupa malih mlaznih motora koji SERV spuštaju na lansirnu rampu. Teret se stavlja u cilindrični otvor u centru letelice, a to može biti ili korisni teret namenjen niskoj orbiti ili mini pilotirani šatl za više osoba.Jedna letelica bi koštala 350 miliona USD (po kursu iz 1971) a jedna bi mogla da izvuče 100 letova pre penzionisanja.Kasnije su slične letelice tipa DC-x letele do par km visine, ali su njihova tehnološka rešenja bila inferiornija.

[bigvlada]

kosmička stanica, na kineski način

[bigvlada]

Prva orbita, dokumantarac o letu Jurija Gagagrinahttp://youtu.be/RKs6ikmrLggPošto od originalnog filma nije skoro ništa ostalo, rekonstruisali su let tako što su sa ISS-a npr. snimali Zemlju iznad Mongolije u istom trenutku kada je Gagarin prelazio preko nje, recimo u 09:55.

Edited October 8, 2012 by bigvlada

[bigvlada]

I ode zmaj u orbitu.Privately-built capsule takes off bound for space stationBY STEPHEN CLARKSPACEFLIGHT NOWPosted: October 7, 2012SpaceX launched the first commercial resupply mission to the International Space Station on Sunday, putting the privately-built Dragon spacecraft into orbit despite an engine anomaly moments after liftoff of the Falcon 9 rocket from Florida. Liftoff of the Falcon 9 rocket from Cape Canaveral was at 8:35 p.m. EDT. Credit: NASA/Tony Gray and Rick WetheringtonThe successful launch kicks off work on a $1.6 billion contract between SpaceX and NASA covering 12 cargo delivery flights to the space station over the next few years.The mission is the first commercial resupply flight to the space station, which is regularly serviced by government-owned freighters from Russia, Europe and Japan. It also marks the resumption of U.S. resupply missions following the retirement of the space shuttle."This was a critical event for NASA and the nation tonight," said NASA Administrator Charlie Bolden. "Just over a year after the retirement of the space shuttle, we have returned space station resupply missions to U.S. soil."Following a successful test flight in May, SpaceX received approval from NASA in August to begin 12 unmanned logistics sorties to the complex scheduled over the next four years."Overall, this one was a little bit easier, from my perspective," said Gwynne Shotwell, SpaceX's president.The cargo-laden Dragon capsule lifted off at 8:35 p.m. EDT Sunday (0035 GMT Monday) from SpaceX's launch pad at Cape Canaveral Air Force Station, Fla.The Falcon 9 rocket left a trail of orange fire in its wake as the 157-foot-tall launcher climbed through clouds, creating a waning glow as the vehicle disappeared from the view of spectators.But powerful optical cameras positioned around Cape Canaveral recorded a dramatic puff in the rocket's fiery exhaust. The event was accompanied by what appeared to be debris tumbling beneath the launcher.SpaceX founder and CEO Elon Musk said the Falcon 9 rocket detected an anomaly with an engine and shut it down.Shotwell said in a post-launch press conference there was a problem with Engine No. 1, which sits on the corner of the first stage's tic-tac-toe pattern of Merlin 1C engines."Falcon 9 detected an anomaly on one of the nine engines and shut it down," Musk said in an email to Spaceflight Now. "As designed, the flight computer then recomputed a new ascent profile in realtime to reach the target orbit, which is why the burn times were a bit longer."The first stage burned nearly 30 seconds longer than designed, and the Falcon 9's second stage also fired longer than planned, compensating for the loss of performance and still placing the Dragon spacecraft in a nearly perfect orbit between 122 miles and 203 miles above Earth."Like Saturn 5, which experienced engine loss on two flights, the Falcon 9 is designed to handle an engine flameout and still complete its mission," Musk said. "I believe Falcon 9 is the only rocket flying today that, like a modern airliner, is capable of completing a flight successfully even after losing an engine. There was no effect on Dragon or the space station resupply mission."SpaceX said more information would be released Monday on the engine mishap.According to Shotwell, the Falcon 9 deployed a two-way communications satellite for Orbcomm Inc. No information was available late Sunday on the state of the satellite's health.The Dragon spacecraft will fine-tune its approach to the space station over the next two days and reach the complex Wednesday.The ship's suite of thermal and optical rendezvous sensors will help guide the Dragon toward a position about 30 feet beneath the space station, where the lab's robot arm will grapple the spacecraft around 7:22 a.m. EDT (1122 GMT) Wednesday.Astronauts will enter the spacecraft once it is berthed on the space station's Harmony module and begin unloading 882 pounds of cargo, including food, spare parts and experiments.Workers also stowed away treats for the space station crew, including fresh food and bluebonnet vanilla ice cream with chocolate swirl.The Dragon spacecraft will leave the space station Oct. 28 and return to Earth with a parachute-assisted splashdown in the Pacific Ocean, bringing back precious experiment samples and other gear totaling 1,673 pounds.http://spaceflightnow.com/falcon9/004/121007launch/Po prvi put privatna kompanija je poslala u orbitu sopstveni transportni brod, sopstvenom raketom, u čisto komercijalnu misiju. Ovo otvara realne mogućnosti da do 2020 u orbiti imamo hotel, sastavljen od Bigelow Ba 330 modula, koji su u fazi testiranja. Dve manje orbitalne stanice, Genesis 1 i 2, zasnovane na istoj tehnologiji, su već godinama veštački sateliti zemlje.

[bigvlada]

[bigvlada]

Nova evropska raketa, a.k.a. Ariana 6

[bigvlada]

Jedna od vizija Mira 2

[bigvlada]

Pošto je skoro bila godišnjica lansiranja Sputnjika 1, evo malo informacija o ekipici koja je to postigla. Leonid Vozkresenskij je bio šef test odeljenja i jedina osoba koja je Koroljeva smela da zove po imenu. Ludo hrabar inženjer, u više navrata je rizikovao život kako bi izvršio zadatak. Jednom se desilo da je motor na V2/A4 koja je bila testirana u horizontalnom položaju počeo neplanirano da radi pod punim opterećenjem. Ako ste nekada gledali kako se testiraju raketni motori, raketa se postavi ispred masivnog betonskog kompleksa, koji treba da izdrži pun potisak rakete. Svi su mislili da će i raketa i štand za testiranje odleteti u vazduh. Vozkresenskij joj je nošalantno prišao i izvadio kabl koji je raketu snabdevao strujom. Drugom prilikom, kada je testirana R-7, raketa se nije pomerila a bojeva glava se zaglavila. On je od Koroljeva tražio (i dobio) svežanj novčanica, pet ljudi po svom izboru i tri sata vremena. Bojevu glavu su demontirali a onda su se olešili od votke. Imao je i čudan način testiranja slavina sa tečnim kiseonikom, da vidi da li cure. To se desilo na prvoj R-7 raketi. Vozkresenskij bi stavio svoju kapu na slavinu i zatim se popišao na nju. Tečni kiseonik sa svojih -297 stepeni celzijusa bi trenutno zamrzao urin i napravio čep. Kao i svi inženjeri koji redovno stavljaju glavu u torbu, bio je jako sujeveran. Druga R-7 tri dana zaredom nije htela da se mrdne sa lansirne rampe. Treći pokušaj je čak izazvao dimljenje pregorelih električnih instalacija. Vozkresenskij ju je proglasio ukletom i raketa je uklonjena i razmontirana. Nikada nije letela. Danas ime ovog hrabrog čoveka nosi jedan od kratera na mesecu. Glavni sovjetski dizajner raketnih motora Valentin Gluško i Sergej Koroljev su se svojski mrzeli. Uglavnom zbog toga što su bili uzasno egoistični i potpuno različite ličnosti ali i zbog toga što je za vreme Staljinovih čistki Gluško svedočio (posle mučenja) protiv Koroljeva u montiranom procesu. Koroljev je preživeo gulag i na početku WW2 bio premešten u jedan od Berijinih zatvora za naučnike sa minimalnim obezbeđenjem gde je opet sarađivao sa Gluškom koji je tu završio zahvaljujući delimično i samom Koroljevu, tj. njegovom iskazu koji je kao i priznanje o krivici dobijeno posle višemesečnog batinanja. Obojica su rehabilitovani 1945 ali tu trzvice nisu prestajale, delom i zbog toga što je Gluško slutio da Koroljev ima aferu sa sestrom njegove žene. Samo u SSSR-u je mogla da postoji takva praksa da su ljudi koji su imali takav istorijat međusobnih političkih progona terani da sarađuju kao a se ništa nije desilo.Gluško je voleo operu, fina odela (šivena po meri od zapadnih materijala kupljenih na crnoj berzi), manikir i kvalitetnu obuću (mrzeo je tada popularne poljske i bugarske modele cipela). Uživao je u dugim obedima u onih par kvalitetnih Moskovskih restorana.Bio je užasno sujetan, i bio spreman da godinama čeka na osvetu osobi koja bi mu nešto skrivila, prototip karaktera koji nekome iz mraka zabja nož u leđa. Anegdota govori da je jednom vozio automobil više stotina kilometara pod podignutom ručnom kočnicom jer mu je jedan od saputnika rekao da je zaboravio da je spusti. Bilo kakav atak na dizajn svojih motora (a bilo ih je mnogo, počevši od zahteva za promenu vrste goriva pa na dalje)je shvatao izuzetno lično.Koroljev je bio njegova sušta suprotnost. Kravatu je nosio samo pod pretnjom pištolja, a na košuljama je često imao mrlje od supe. Za njega je hrana bilo gorivo i jeo je neuobičajeno brzo. Njegov manijakalni stil upravljanja, gde bi se jednog trenutka drao na nekog od potčinjenh a posle par sati se ponašao kao da se ništa nije desilo je jedna od njegovih karakteristika, Ali je takođe u kancelariji držao sef sa novcem koji je striktno bio namenjen za nagrađivanje inženjera na licu mesta za uspešno rešen tehnički problem. Veće nagrade su uključivale letovanja na Crnom Moru a oni najingeniozniji su mogli da se nadaju ključevima sopstvenog stana (jer je Koroljev kao direktor OKB-1 vodio računa i o stambenom fondu instituta).Tu je i Mihail Tihonravov, inženjer koji je osmislio Sputnjik 3,kao i rane verzije sovjetskih međuplanetarnih sondi Luna, Mars i Venera. On je i autor termina kosmonaut, što na latinskom znači kosmički putnik. Amerikanci nisu želeli da koriste taj termin pa su se zadovoljili nešto nepreciznijom kovanicom zvezdani putnik. Tihonravovljevo ime nosi jedan od kratera na marsu.

[fonTelefon]

NASA's commercial trio: Winning strengths outlinedBY STEPHEN CLARKSPACEFLIGHT NOWPosted: September 10, 2012NASA cited SpaceX's flight experience with the Dragon spacecraft and Boeing's methodical approach to designing a crew capsule in its decision to award the companies $900 million to develop a human-rated commercial spaceship, according to a document released last week.SpaceX's Dragon spacecraft completed a cargo demonstration mission to the International Space Station in May. Credit: NASAProposals by Boeing and SpaceX were the strongest received by NASA in the commercial crew competition, which bypassed a bid submitted by rocket-builder ATK and selected Sierra Nevada Corp. for a partial award of $212 million, according to a selection statement posted on a NASA website.The 21-month agreements with Boeing, SpaceX and Sierra Nevada were signed to fulfill NASA's Commercial Crew Integrated Capability, or CCiCap, phase of the commercial crew program, which aims to develop a privately-owned human space transportation system to deliver astronauts to the International Space Station by 2017."It is a capability that includes the spacecraft, the launch vehicle, the ground operations, as well as the flight operations," said Ed Mango, NASA's commercial crew program manger, during the Aug. 3 announcement of the CCiCap winners.The selection document, which details the strengths and weaknesses considered in NASA's decision, was signed by Bill Gerstenmaier, associate administrator for the space agency's human exploration and operations directorate."I find SpaceX's ability to leverage its existing Falcon/Dragon cargo system with incremental targeted design upgrades reduces the overall scope of the development effort going forward," Gerstenmaier wrote.SpaceX plans up to 25 flights of the Falcon 9 rocket before the launcher's first crewed mission. Nine unmanned Dragon cargo flights are scheduled before astronauts fly in the capsule, according to SpaceX.According to the selection document, the flight heritage of Falcon 9 and Dragon is a "strong technical advantage" and will reveal what parts of the spacecraft and ground systems need additional work.A mock-up of Boeing's CST-100 capsule parachutes to a landing in the Nevada desert during a helicopter drop test in May. Credit: Boeing Co.The Boeing proposal was marked by a "comprehensive approach" for the development of the CST-100 crew capsule, including incremental design milestones leading to a critical design review - when the spacecraft's design will be frozen - in April 2014."This approach did a good job of tying the milestones to completion of certification and qualification activities and will allow for greater review and understanding of technical products prior to advancing to later development milestones," Gerstenmaier wrote.Boeing and SpaceX received agreements worth up to $460 million and $440 million, respectively. NASA will make payments upon the completion of predetermined design and testing milestones.In the statement, Gerstenmaier wrote that SpaceX's proposal had the lowest overall development cost of the winning bids, and Boeing's corporate investment was less than any of the firms.NASA's strategy for commercial crew development focuses on cost-sharing between the government and private industry.Boeing's agreement includes 19 milestones with significant progress in the CST-100 capsule's propulsion system, avionics and wind tunnel testing.SpaceX will work on the Dragon capsule's side-mounted abort system, test the abort system with on-pad and in-flight demonstrations, upgrade the Falcon 9 rocket with more powerful engines, and culminate in a critical design review. The SpaceX agreement includes 14 milestones.SpaceX is targeting a mid-2015 crewed Dragon test flight, and Boeing's schedule calls for a piloted CST-100 demo mission in late 2016.Artist's concept of a Sierra Nevada Dream Chaser lifting body spacecraft on an Atlas 5 rocket on the launch pad. Credit: Sierra Nevada Corp.Sierra Nevada's agreement features nine milestones to advance the design of the company's Dream Chaser lifting body spacecraft, including risk reduction work on propulsion, attitude control, and other subsystems.Sierra Nevada will also conduct atmospheric landing tests of a Dream Chaser test article.In his decision to award Sierra Nevada less than half the amount received by the other CCiCap winners, Gerstenmaier highlighted the complexity and risk of the Dream Chaser's design, which could cause delays and cost growth.But NASA kept Sierra Nevada in the program due to the unique Dream Chaser concept. The winged lifting body would return to Earth for a runway landing, giving crews and science payloads a smoother ride than capsules.CST-100 and Dream Chaser flights would blast off aboard United Launch Alliance Atlas 5 rockets from Cape Canaveral, Fla.All three systems approved for government funding would carry up to seven astronauts on each flight.In addition to the Liberty proposal by ATK, NASA received bids from Spacedesign Corp., American Aerospace Inc. and Space Operations. Those three proposals were not considered because they were late or did not meet fundamental criteria set for the competition, according to the selection statement.http://spaceflightno...n1209/08ccicap/Dakle, otpali su svi ostali, postojaće dva sigurna komercijalna prevoznika robe i ljudstva do ISS-a (SpaceX i Boing) koji koriste kapsule i jedan rizičniji predlog koji podrazumeva upotrebu mini šatla pa je na konto rizika dobio manje para. Od ovih je samo Dragon za sada leteo i spajao se sa ISS-om.Ovo znači da bi do 2020 mogli da očekujemo lansiranje komercijalnih orbitalnih stanica na naduvavanje (dve već par godina testiraju tu tehnologiju u orbiti).

Sve izgleda da im ideja i model sa privatnim kompanijama umesto NASAe kao izvrsnim kompanijama za let u svemir daje rezultat i funkiconise onda je veliko pitanje zasto da NASA razvija Orion osim da daje posao ATK?

[fonTelefon]

kako bi se ovde pristajalo?Sovjetska kosmička stanica, onakva kakvu je zamislio Koroljev. Centralni moduli od po 50 tona, dva manja, po gabaritima slična Saljutima se vrte oko centralnog bloka i imaju gravitaciju, 14kw solarnih panela, 200kw nuklearni reaktor (ono skroy desno; btw. ceo ISS ima oko 30kw iz solarnih panela), dokovi za progrese i sojuze. Još jedan projekat koji je zavisio od uspeha N1 rakete.Američki MOL, sa prikačenom Gemini kapsulomJedan od tri modula evropske orbitalne stanice Kolumbus, sa pripojenim mini šatlom Hermes. Interesannto je da se po projektu stanica sastojala od tri dela, koji nisu bili spojeni (iako je to bilo predviđeno sa vremena na vreme) a ovaj modul je imao atmosferu samo kada bi se Hermes priključio na njega (radi uštede resursa).Još par sličica, meni omiljenog nerealizovanog projekta, Chrysler SERV (Single-stage Earth-orbital Reusable Vehicle).Jedini projekat šatla iz 1971 koji nije podrazumevao postojanje krila i repa. Astronautima se nije svideo jer (pazite sad ovo) ima bespilotnu kargo varijantu.Prošao je prvu turu seckanja projekata (A) ali nije i drugu (B). Šatl kakav danas znamo je pobednik trećeg kola kvalifikacija ©. Ja sam slučajno iskopao Krajslerovu studiju koju su oni priložili u okviru B selekcije, u Nasinim arhivama, prateći broj ugovora po kome su dobili pare za tu studiju.Ova spljoštena kupa je mogla u jednom cugu da u orbitu pošalje 53 tone materijala. Štos je u tome što je bilo predviđeno korišćenje aerospike motora. Raketni motori imaju mlaznice u obliku zvona, i idealno rade na jednoj visini a efikasnost im opada ispod i iznad nje. Aerospike motor može da tu malznicu skuplja ili širi i tako bude maksimalno efikasan na svim visinama. Oblik je idealan za povratak u atmosferu (liči na nekoliko puta uvećanu Apolo balističku kapsulu) a na 7km visine se pali grupa malih mlaznih motora koji SERV spuštaju na lansirnu rampu. Teret se stavlja u cilindrični otvor u centru letelice, a to može biti ili korisni teret namenjen niskoj orbiti ili mini pilotirani šatl za više osoba.Jedna letelica bi koštala 350 miliona USD (po kursu iz 1971) a jedna bi mogla da izvuče 100 letova pre penzionisanja.Tako su i pricali za satl pa je cena bila tri puta veca samo za lansiranje. Aerospike motori nikad nisu resili mnoge probleme. Ovaj sigurno ne bi imao problema sa pregrevanjem, ali kontrola dotok goriva na tolikom rastojanju, prostoru i kontrola rada turbopumpi bi bili nocna i dnevna mora za konstruktore. Kasnije su slične letelice tipa DC-x letele do par km visine, ali su njihova tehnološka rešenja bila inferiornija.

[bigvlada]

Sve izgleda da im ideja i model sa privatnim kompanijama umesto NASAe kao izvrsnim kompanijama za let u svemir daje rezultat i funkiconise onda je veliko pitanje zasto da NASA razvija Orion osim da daje posao ATK?

Zvanično zbog toga što Dragon ne može dalje od geostacionarne orbite (bar ova prva verzija) a državna kapsula je planirana i za Mesec i za Mars. Nezvanično nisi daleko od istine. Sa Dragonom su uradili jako dobar posao, jer su za deo novca koji bi bio potreban da država sama razvije letelicu dobili još jednu raketu nosač, kargo kapsulu po ugledu na Progres (ali mnogo bolju, Zmaj može da vrati do dve tone tereta na zemlju, što je i urađeno nedavno, sa smrznutim uzorcima urina i krvi astronauta) i kapsulu koja može da dopremi sedam ljudi na stanicu. Sledeće godine se očekuje i start manje Cygnus kargo kapsule a krenuli su i sa gradnjom treće letelice koja je finansirana iz istog programa, onog mini šatla. Sve to otvara mogućnost privatnih orbitalnih stanica (čitaj; hotel ili industrijsko postrojenje) baziranih na Ba 330 naduvavajućim modulima. Imam negde jednu prezentaciju tog sistema, samo da se setim gde mi je.

kako bi se ovde pristajalo?

Skroz levo na slici su ti četiri sojuza prikačena na stanicu. Tu bi pristajali i progresi.

Tako su i pricali za satl pa je cena bila tri puta veca samo za lansiranje. Aerospike motori nikad nisu resili mnoge probleme. Ovaj sigurno ne bi imao problema sa pregrevanjem, ali kontrola dotok goriva na tolikom rastojanju, prostoru i kontrola rada turbopumpi bi bili nocna i dnevna mora za konstruktore.

Krajsler to nije govorio napamet, polovinom šezdesetih oni su imali i te kako iskustva u gradnji raketnih motora. Fabrika u Mičudu koju su držali zajedno sa Boingom je proizvodila delove za Saturn 1 i Saturn 5. Kada je prestala proizvodnja Saturna 5, sa servom su hteli da postignu dalje uposlenje fabrike. Šatl je od samog starta bio pumpan kao zamena za sve ostalo a nikada nije ispunio iščekivanja o smanjenju troškova, planiranom broju letova i pouzdanosti. Hteli su da ga koriste na isti način kao što se koristi npr. Boing 737 u aviosaobraćaju što je bilo nerealno. Sa druge strane, SSTO pokušaji, od kojih je najdalje otišao Mekdonel Daglas sa svojom DC-X mašinom su pokazali da se može izvršiti lansiranje sa jako malo ljudi, opreme i bez lansirne rampe. NASA Michoud Facility

[bigvlada]

U pretprošlom postu sam zaboravio da stavim sliku vesele družinePeti s leva u redu koji sedi je Mstislav Keldiš. Kao što je Koroljev bio Glavni Konstruktor, tako je Keldiš bio Glavni Teoretičar, Konstantin Ciolkovski svog vremena. Pored njega (šesti) je Leonid Vozkresenskij. Gluško je drugi zdesna u istom redu, a Koroljev četvrti. Pored njega (peti) je maršal Nedelin, koji je stradao u Nedelinskoj katastrofi.U tim ranim danima, kontrola kvaliteta i sigurnost na radu na obe strane su bili misaona imenica. Verujete li da su američke rakete sklapane po principu juga iz druge polovine devedesetih? Sve je bilo puno aluminijumskih opiljaka i gumenih delova koji vise. Dešavalo se da ostave punu raketu na lansirnoj rampi preko noći i da sutradan iscuri azotna kiselina po tehničarima spaljujući im lica. Kod rusa su vojnici punili prve r-7 rakete tečnim kiseonikom bez ikakve zaštite sem rukavica pa se dešavalo da par ljudi izgori od izuzetno zapaljive magle koja je visila u vazduhu (isparenja tečnog kiseonika - onaj beli dim što može da se vidi pre lansiranja), A operacija punjenja je trajala pet sati. Najgora katastrofa gde je i poginuo Nedelin je bila kada je odlučio da dozvoli tehničarima da poprave prototip balističke rakete r-16 dok je napunjena gorivom stajala na rampi. Drugi stepen rakete se aktivirao, spržio sve oko sebe i zatim zapalio gorivo prvog stepena koje je bilo ispod njega. Ljudi su bežali od vatrene stihije ali nisu mogli dalje od ograde koja je okruživala lansirnu rampu. Živi su spaljeni. OKB 586 je pretrpeo izuzetno teške ljudske gubitke a glavni konstruktor Mihail Jangel je preživeo pukom srećom, tako što je otišao par stotina metara dalje da popuši cigaru. Ova katastrofa, dodatno pojačana činjenicom da je korišćeno izuzetno toksično hipergolično gorivo je bila odlučujuća u tome da džinovske rakete UR700 i UR700M Vladimira Čelomeja nikada ne napuste papir. To je i jedan od razloga zašto se UR 500 Proton menja sa Angarom, rusi moraju da plate Kazahstanu za čišćenje zemljišta posle svakog lansiranja Protona. A sada malo vedrije teme. Kada je Beograd bio svet i kada glavnu atrakciju na sajmu tehnike nije bila tehnomanijina ponuda Metalac bojlera za 9999,95 dinara neke druge mašine su izazivale pažnju publike. Ovo je strana američkog magazina Flight Global iz 1971. godine. Pravi se retrospektiva američkih i ruskih mašina. Ono što se vidi na slici su dva spojena Sojuza, stacionarna mesečeva sonda Luna kao i mesečev rover Lunohod. U pitanju su modeli koji nisu namenjeni letu već statičkim ispitivanjima i obuci kosmonauta i tehničara. Kolika je ekskluziva u pitanju govori činjenica da se te 1971. godine Lunohod 1 šetkao po Mesecu. I kratak film, verovatno napravljen nekom super 8 kamerom.

[fonTelefon]

Zvanično zbog toga što Dragon ne može dalje od geostacionarne orbite (bar ova prva verzija) a državna kapsula je planirana i za Mesec i za Mars. Nezvanično nisi daleko od istine. Sa Dragonom su uradili jako dobar posao, jer su za deo novca koji bi bio potreban da država sama razvije letelicu dobili još jednu raketu nosač, kargo kapsulu po ugledu na Progres (ali mnogo bolju, Zmaj može da vrati do dve tone tereta na zemlju, što je i urađeno nedavno, sa smrznutim uzorcima urina i krvi astronauta) i kapsulu koja može da dopremi sedam ljudi na stanicu. Sledeće godine se očekuje i start manje Cygnus kargo kapsule a krenuli su i sa gradnjom treće letelice koja je finansirana iz istog programa, onog mini šatla. Sve to otvara mogućnost privatnih orbitalnih stanica (čitaj; hotel ili industrijsko postrojenje) baziranih na Ba 330 naduvavajućim modulima. Imam negde jednu prezentaciju tog sistema, samo da se setim gde mi je. Skroz levo na slici su ti četiri sojuza prikačena na stanicu. Tu bi pristajali i progresi.Onda se ova dva isturena modula obrcu nezavisno od stanice a svako trenje u spoju moras da kompezujes stalnim radom raketnih motora da bi glavni kompleks ostao u mestu.