Razvojno menjanje

[Agni]

Dobrim delom-da. Meni su kod njega interesantni istorijski primeri i kako su se zemlje razvijale i kako su menjale pricu sa razvojem. On je radio u Svetskoj banci, Azijskoj razvojnoj, Evropskoj razvojnoj, Ujedinjenim nacijama a sada radi na Kembridzu.Pokusavam da kazem da ne verujem u predodredjenost neke religije ili nacije na ekonomski uspeh. Takodje, kako se menja kolektivna svest naroda drzave koja dozivljava brz ekonomski rast. A, to je stav mnogih i mnogo je predrasuda, ne samo u Srbiji, vec i MZ. Ukljucujuci i najvaznije finansijske institucije sveta poput MMF i SB. Stavise, oni cesto to pospesuju. O cemu Cang prica iz licnog iskustva.Evo jednog primera, Velika Britanija. Smatra se da je Britanija postavila temelje liberalnog kapitalizma. Medjutima, da vidimo kako se Britanija razvila i zasto je promenila svoju pricu ka liberalnom modelu.Ali da vidimo na sta je Britanija bila spremna cak i kada je propagirala sto nize carine u svetu.Hong Kong je postao deo Britanije ugovorom iz Nankinga 1842. Razlog je bio poraz Kine u Opijumskom ratu. Naravno, taj rat je Kini nametnut jer je Kina ostvarila veliki trgovinski suficit sa Britanijom zbog trgovine cajem. Britanije to nije htela da trpi i iskoristila je vojsku i drogu. Tacnije, Brianija je ilegalno iz Indije izvozila opijum u Kinu, u Kini opijum nije bio legalan, bukvalno stvarajuci bazu zavisnika u Kini. Kada je Kina shvataila da droga stvara ogroman broj zavisnika konfiskovala je jedan tovar 1841 opijuma sto je Britanija iskoristila da zapocne rat.Britanija jeste napravila prvi globalni trgovinski sistem ali je on bio zasnovana na britanskom oruzju i nametanju niskih carina kako bi Britanija sto lakse izvozila. Zbog toga je Azija u 19. veku katastrofalno pala. Do sredine 18. veka je skoro 50% svetskog BDP bilo skoncetrisano u Kini i Indiji:Danasnji ljudi to ne mogu da shvate ali Azija je stotinama godina bila ekonomski centar sveta. Velika promena nastaje tek tokom 19. veka kroz vojne intervencije. Azijske drzave nisu ispratile tehnoloski i takticki razvoj vojske. I to su skupo platili. Zato su drzave poput Britanije i Rusije zavladale velikim delom Azije, zbog cega su te drzave pocele da se neverovatno ekonomski razvijaju.Drugim recima, protestantizam, uopste hriscanstvo, se moze vise vezivati za ratove i pokoravanje nego za ekonomiju. Mada je i to pogresno. Jer se slicno, ali u suprotnom smeru, desavalo ranije kada su mnogi azijski narodi unistavali Evropu, ukljucujuci i Rim, odakle je dolazila njihova velika ekonomska moc.

Sto se tice veze kultura - ekonomija, po cenu da budem dosadan ponavljajuci, preporucujem knjigu Modernization and postmodernization : cultural, economic and political change in 43 societies, R. Ingleharta.Sto se tice uzroka razlike u ekonomskom rastu Evrope i Kine (Azije), svakako da je vojna moc Evropljana odigrala ulogu, obezbedjujuci resurse iz kolonija i silom otvarajuci trzista u Aziji, medjutim pogresno je smatrati da se radi o glavnom uzroku. Prvo, vojna premoc ne pada sa neba, nego je i sama odraz naucnog, tehnoloskog i industrijskog (a posredno i ekonomskog) razvoja. Drugo, po Maddisonu, po cijim procenama je napravljen grafikon koji si postavio, produktivnost Evropljana (izrazena u bruto domacem proizvodu po glavi stanovnika) je presisala kinesku vec pocetkom 15. veka i od tada nastavila da uvecava svoju prednost, sa dodatnim ogromnim ubrzanjem sa pocetkom industrijske revolucije. Trece, ako uporedis ekonomski razvoj evropskih drzava u 18-19 veku, videces da su zemlje koje su se industrijalizovale, a da pri tom nisu imale kolonije ni vojne intervencije po Aziji (na primer drzave sa teritorije sadasnje Nemacke), imale slican ekonomski rast kao i Britanija.

[Gandalf]

Sto se tice uzroka razlike u ekonomskom rastu Evrope i Kine (Azije), svakako da je vojna moc Evropljana odigrala ulogu, obezbedjujuci resurse iz kolonija i silom otvarajuci trzista u Aziji, medjutim pogresno je smatrati da se radi o glavnom uzroku....produktivnost Evropljana (izrazena u bruto domacem proizvodu po glavi stanovnika) je presisala kinesku vec pocetkom 15. veka i od tada nastavila da uvecava svoju prednost, sa dodatnim ogromnim ubrzanjem sa pocetkom industrijske revolucije. Trece, ako uporedis ekonomski razvoj evropskih drzava u 18-19 veku, videces da su zemlje koje su se industrijalizovale, a da pri tom nisu imale kolonije ni vojne intervencije po Aziji (na primer drzave sa teritorije sadasnje Nemacke), imale slican ekonomski rast kao i Britanija.

porast BDP-a po glavi stanovnika je bio posledica crne smrti, koja je dovela do znacajnog pada u broju stanovnika i osetno povecala plate radnika u zapadnoj Evropi (zbog manjka radne snage).dok je kasnija atlantska trgovina imala ogromne strukturalne posledice pre svega u Engleskoj - stvaranje trgovacke elite koja je mogla da se suprotstavi suverenu, pa i da obori vladara kada im ovaj nije bio po volji (slavna revolucija 1688). uticaj bogate trgovacke elite je doveo do stvaranja okruzenja u kome su se bolje postovala imovinska prava bogatijih slojeva (naravno, uz nepostojeca imovinska prava sirotinje). stvaranje dominantnih institucija u odnosu na konkurenciju spada medju glavne uzroke.

The inventions that kicked off Britain's Industrial Revolution (the steam engine, spinning jenny, etc.), might never have occurred in a society that suppressed creative destruction and denied property rights. Evidence: In 1705, Dionysius Papin, a Frenchman living in the German state of Kassel, built the world's first steamboat, but it was destroyed by the boatmen's guild that controlled traffic on the Fulda and Weser rivers. He died a pauper. Decades later the Scotsman James Watt persevered in perfecting the steam engine, knowing he would be able to get a secure patent and sell into a big market.

interesantan primer uticaja atlantske trgovine je poraz spanske Armade: Englezi su imali manje i mobilnije brodove, dok su glomazne spanske galije bile prilagodjene prenosu velikih kolicina robe - kruna je kontrolisala prenos dobara iz Amerika.

[Agni]

porast BDP-a po glavi stanovnika je bio posledica crne smrti, koja je dovela do znacajnog pada u broju stanovnika i osetno povecala plate radnika u zapadnoj Evropi (zbog manjka radne snage).

Jeste i zbog toga, ali i zbog tehnoloskih inovacija (i pozajmica) ciji se ritam ubrzao od 12. veka. Iako stari Kinezi vaze za tehnoloski napredniju civilizaciju od srednjovekovne Evrope, u pojedinim kljucnim mehanickim dostignucima Evropa je vec od 12-13 veka bila ispred Kine (mislim na primer u upotrebi vertikalnih vetrenjaca).

dok je kasnija atlantska trgovina imala ogromne strukturalne posledice pre svega u Engleskoj - stvaranje trgovacke elite koja je mogla da se suprotstavi suverenu, pa i da obori vladara kada im ovaj nije bio po volji (slavna revolucija 1688). uticaj bogate trgovacke elite je doveo do stvaranja okruzenja u kome su se bolje postovala imovinska prava bogatijih slojeva (naravno, uz nepostojeca imovinska prava sirotinje). stvaranje dominantnih institucija u odnosu na konkurenciju spada medju glavne uzroke.

Da, primeri stvaranja mocnih trgovackih elita bili bi italijanski gradovi drzave od 13. veka i sever Evrope sa Hanzom. Pitanje: zasto se nesto slicno nije desilo u Kini? Da li je trgovina tamo bila slabije razvijena, ili se rascepkanost Evrope na mnostvo konkurentskih i ratobornih drzava na duge staze pokazala kao prednost u poredjenju sa hegemonijom Carstva?

The inventions that kicked off Britain's Industrial Revolution (the steam engine, spinning jenny, etc.), might never have occurred in a society that suppressed creative destruction and denied property rights. Evidence: In 1705, Dionysius Papin, a Frenchman living in the German state of Kassel, built the world's first steamboat, but it was destroyed by the boatmen's guild that controlled traffic on the Fulda and Weser rivers. He died a pauper. Decades later the Scotsman James Watt persevered in perfecting the steam engine, knowing he would be able to get a secure patent and sell into a big market.

interesantan primer uticaja atlantske trgovine je poraz spanske Armade: Englezi su imali manje i mobilnije brodove, dok su glomazne spanske galije bile prilagodjene prenosu velikih kolicina robe - kruna je kontrolisala prenos dobara iz Amerika.

Ovo nisam znao.

[Gandalf]

Jeste i zbog toga, ali i zbog tehnoloskih inovacija (i pozajmica) ciji se ritam ubrzao od 12. veka. Iako stari Kinezi vaze za tehnoloski napredniju civilizaciju od srednjovekovne Evrope, u pojedinim kljucnim mehanickim dostignucima Evropa je vec od 12-13 veka bila ispred Kine (mislim na primer u upotrebi vertikalnih vetrenjaca).

nije bitno samo stvoriti inovaciju (ili kopirati), sustina je i u primeni. tj, da li postoji potreba za novotarijama ili nekakav interes u promenama. visoka cena radne snage u zapadnoj Evropi je stvorila motiv za novinama kojima bi se radna snaga nadomestila (jeftinijom) tehnologijom.isti slucaj i sa atlantskom trgovinom - interes da se bude bolji, brzi, jeftiniji od konkurencije (i da se opljacka vise), je stvorio motiv za uvodjenje novih tehnologija i izuma u pomorstvu i ratnoj tehnici.

Da li je trgovina tamo bila slabije razvijena, ili se rascepkanost Evrope na mnostvo konkurentskih i ratobornih drzava na duge staze pokazala kao prednost u poredjenju sa hegemonijom Carstva?

znas odgovor. :P Edited March 18, 2013 by Gandalf

[Budja]

Cini mi se da je pitanje razvoja ko sveti gral, i svi pokusavaju da odgonetnu sta je to sustinsko: istoricari (Fergusom i killer applications), geografi (Diamond, germs,....) i najnoviji bestseler politikologa i ekonomista (Acemoglu i Robinson, inclusive institutions).I posto je u pitanju generalizacija, tesko je upotrebiti ceteris paribus analizu, i onda se debata svodi na pojedinacne anegdote, i naravno, kako su u pitanju pojedinacni slucajevi nijedna teorija nije odrziva vec ima rupe.lNo, svakako, super su ovakve debate za sirenje opste kulture iako konacnog odgovora nema.

Edited March 18, 2013 by Budja

[Gandalf]

rekao bih da najbolje razradjene teorije imaju Dajmond + Acemoglu & Robinson, a za konacni odgovor cemo sacekati Harija Seldona.

[Indy]

+ stotinu tisuća (jes da ne znam ko su Acemoglu / Robinson). Ali, Diamond, koga mnogo vole da pljuckaju ovih dana, meni (kao laiku) ima smisla. I, naravno, H. Seldon.

[Budja]

rekao bih da najbolje razradjene teorije imaju Dajmond + Acemoglu & Robinson, a za konacni odgovor cemo sacekati Harija Seldona.

Gandalfe, na forumu je primeceno da si fan Acemoglu-a kada si jednom prilikom linkova "The Colhonial Origins of Comparative Development...".Nego, vrlo je dobra kritika kritika Bil Gejtsa u vezi njihove knjige.http://www.thegatesnotes.com/en/Books/Personal/Why-Nations-Fail?WT.mc_id=03_1_2013_WhyNationsFail_tw&WT.tsrc=Twitteri rebuttalhttp://www.foreignpolicy.com/articles/2013/03/12/what_bill_gates_got_wrong_about_why_nations_fail?page=0,1

[Indy]

Rebuttal : Gates = 1 : 0 (što se mene tiče).

[Prospero]

što ste čoveku hajdžekovali blog?

[Indy]

Iskorišćavamo tuđe sirovine i naporan rad i uz malo svoje marketinške tlapnje tehnologije prodajemo skupo. Barem je to moj moto.

[Prospero]

to mu dođe razvojno menjanje bloga u forumsku zajednicu :)

[Gandalf]

Gandalfe, na forumu je primeceno da si fan Acemoglu-a kada si jednom prilikom linkova "The Colhonial Origins of Comparative Development...".Nego, vrlo je dobra kritika kritika Bil Gejtsa u vezi njihove knjige.http://www.thegatesn...WT.tsrc=Twitteri rebuttalhttp://www.foreignpo...s_fail?page=0,1

ne bih sebe okarakterisao fanom, ali ok.ono sto je zajednicko Dajmondu, institucionalistima (Veblen, JK Galbrajt, Elinor Ostrom, Acemoglu, Deni Rodrik), i politickim ekonomistima (pre svega Adam Smit, dobrim delom Marks), je osnovna pretpostavka da su sve ljudske strukture endogene. sto ce reci, ako neko tvrdi da "kultura" ima nekakav uticaj, pitanje je: "a kako je nastala kultura?" egzogeni faktori su samo geografija i biologija. npr. nije Dajmond prvi koji je geografiju postavio kao jedan od odlucujucih faktora. Adam Smit:

There are in Africa none of those great inlets, such as the Baltic and Adriatic seas in Europe, the Mediterranean and Euxine seas in both Europe and Asia, and the gulphs of Arabia, Persia, India, Bengal, and Siam, in Asia, to carry maritime commerce into the interior parts of that great continent: and the great rivers of Africa are at too great a distance from one another to give occasion to any considerable inland navigation.

ne mora biti slucaj da su A&R u svemu u pravu (naravno da nisu) - ali postavljaju prava pitanja. Edited March 19, 2013 by Gandalf

[Gandalf]

http://tuvalu.santaf...les/1993JEP.pdf

Edited March 19, 2013 by Gandalf

[Budja]

Iskorišćavamo tuđe sirovine i naporan rad i uz malo svoje marketinške tlapnje tehnologije prodajemo skupo. Barem je to moj moto.

For Gates:- Juzna Koreja- Rimsko carstvo- Definicije: drugi kriticari koje sam citao slazu se u oceni da je definicija "inclusive" presiroka i, stoga, su moguca razilicita ucitavnja da bi se upodobila teoriji- Kina: period od 600 godina (800-1400) za Robinsona i Acemoglua nije "sustainable growth"."Nor does the book, as Gates would have it, "overlook the incredible period of growth and innovation in China between 800 and 1400." We discuss that period, and explain why it didn't translate into sustained economic growth"To je za jedan facepalm.Ako se uzme u obzir ubrzavanje tehnoloskog napretka, opet je cudno kako je onda bilo koja od danasnjih zemlja sustainable.Za Robinsona i Acemoglua:- Venecija- SlimUopste, stil odgovora je vrlo nervozan i nimalo mi se ne svidja.Licno spustanje Gejtsu je ispod svakog nivoa.